Belangrijke inzichten
- Kinderen hebben recht op een kindsdeel van de erfenis, maar dit is pas opeisbaar na overlijden van beide ouders, tenzij de langstlevende ouder besluit het eerder uit te betalen.
- Het kindsdeel uitbetalen wordt vaak gedaan na verkoop van de ouderlijke woning, omdat dit fiscaal voordelig kan zijn en het geld goed van pas komt als kinderen zelf een huis willen kopen.
- Uitbetaling van het kindsdeel is niet verplicht bij verkoop van de woning en er moet rekening gehouden worden met erfbelasting en wettelijke rente over het kindsdeel.
Is je partner overleden en hebben jullie samen kinderen? Dan kan je ervoor kiezen om het zogenaamde kindsdeel vervroegd uit te betalen. Een kindsdeel uitbetalen bij de verkoop van een huis wordt vaak gedaan. In dit artikel lees je hoe dit werkt en waar je rekening mee moet houden.
Wat is een kindsdeel?
Kinderen hebben volgens de wet en anders op grond van het testament recht op een deel van de erfenis als de eerste ouder komt te overlijden.
Dit deel noemen we het kindsdeel. Het kindsdeel is echter niet opeisbaar, totdat ook de langstlevende ouder komt te overlijden.
Als partner ben je namelijk de enige die de erfenis direct ontvangt, tenzij dit in het testament anders is bepaald. Tot die tijd bestaat het kindsdeel alleen als een vordering.
Hoe groot is het kindsdeel van de erfenis?
De grootte van het kindsdeel is, tenzij hier in het testament van wordt afgeweken, wettelijk bepaald als een deel van de helft van de erfenis. De andere helft gaat namelijk naar de (geregistreerde) partner.
Hoe groot het deel van de helft van de erfenis precies is, is afhankelijk van het aantal kinderen waarmee het kind de erfenis moet delen.
Hoe kan je het kindsdeel uitbetalen?
Het kindsdeel blijft dus in principe in het bezit van de langstlevende ouder, totdat deze ook komt te overlijden. Dit is omdat de langstlevende in het erfrecht een bevoorrechte positie heeft.
Dit is zodat de partner dezelfde levensstandaard kan houden als voor het overlijden. Wanneer het kindsdeel direct opeisbaar zou zijn, zou de partner het huis vaak meteen moeten verkopen om het kindsdeel te kunnen uitbetalen.
Kindsdeel uitbetalen voor overlijden langstlevende ouder
Toch is het ook mogelijk om als ouder afstand te doen van het kindsdeel en dit dus bij leven uit te betalen aan een kind. Als je hiervoor de financiële middelen hebt, kun je dit doen zonder het huis te verkopen.
In dit geval is het dus wel van belang dat je als ouder niet in de financiële problemen komt. Daarom wordt het uitbetalen van een kindsdeel na de verkoop van een huis het meest gedaan.
Het kindsdeel uitbetalen na verkoop van een huis
Er zijn verschillende redenen om het kindsdeel uit te betalen na de verkoop van een woning. Vaak is dit fiscaal voordeliger, bijvoorbeeld als de ouder naar het verpleeghuis gaat.
Daarnaast komt het kindsdeel meestal goed van pas als een kind een woning wil aankopen. Om het kindsdeel uit te kunnen betalen, moet je uiteraard eerst de woning verkopen.
Om de woning snel te verkopen én financieel het meest uit de verkoop te halen, is het verstandig om makelaars te vergelijken op hun verkoopprestaties. Dat doe je gratis, simpel en vrijblijvend via de knop hieronder.
Vergelijk gratis makelaars Best beoordeeld op verkoopopbrengst
Vervolgens gaan jullie samen naar de notaris, waar de hoogte van het kindsdeel wordt bepaald, net als de eventuele erf- of schenkbelasting die betaald moet worden. De notaris zorgt er dan voor dat het kindsdeel wordt uitbetaald.
Belasting over het kindsdeel van de erfenis
Vaak moet een kind schenkbelasting betalen over het kindsdeel van de erfenis. Dat is bijvoorbeeld het geval als de uitbetaling niet verplicht is, vrijwillig geschiedt en er geen wettelijke of testamentaire grond is voor opeisbaarheid.
De hoogte van de te betalen schenkbelasting hangt af van onder meer de grootte van het bedrag en eventuele vrijstellingen. De tarieven voor schenkbelasting in 2024 vind je in onze gids over een kindsdeel schenken bij leven.
In bepaalde situaties hoeft het kind geen schenkbelasting te betalen over het kindsdeel. Dat is bijvoorbeeld het geval als het kindsdeel verplicht wordt uitbetaald en wettelijk opeisbaar is.
Kindsdeel uitbetalen is niet verplicht bij verkoop woning
Hoewel het vaak gedaan wordt, is het zeker niet verplicht om het kindsdeel uit te betalen na de verkoop van de ouderlijke woning. Een kind kan het kindsdeel dus niet opeisen, behalve in uitzonderlijke gevallen.
Houd ook hier rekening mee bij het uitbetalen van een kindsdeel
- Het is ook mogelijk om een deel van het kindsdeel uit te betalen. Overleg met je notaris wat in jullie geval fiscaal het aantrekkelijkst is.
- Wel betaalt de langstlevende erfbelasting over het kindsdeel, minus de wettelijke vrijstelling. Dit bedrag wordt verrekend met het kindsdeel, voordat het wordt uitgekeerd.
- Houd bij het uitbetalen van het kindsdeel na de verkoop van het huis ook rekening met de wettelijke rente. Het kindsdeel wordt hier jaarlijks mee verhoogd.